Özet:
Kömürle çalışan elektrik santralleri, elektrik arzında uzun bir süredir önemli rol oynamaktadır. Kömürün yaygın olarak bulunması, istikrarlı fiyatı, nükleer santrallere karşı oluşan kamuoyu tepkisi ve yenilenebilir enerji kaynaklarının yüksek maliyetleri gibi nedenlerle elektrik üretimindeki payının önümüzdeki yıllarda ’da değişmeyeceği öngörülmektedir. Küresel kömür talebinin 2040 yılına kadar %15 oranında artması beklenmektedir. Türkiye’de son yıllarda gerçekleştirilen kömür arama çalışmaları sonucu önemli rezerv artışı elde edilmiş olması, elektrik üretiminde kömürün kullanımının önümüzdeki yıllarda artarak devam edeceğini desteklemektedir. Gelecek için, enerji kaynaklarının sürdürülebilirliğinin sağlanması bir yana enerji üretimi sürecinde çevresel kaynakların minimum miktarda kullanılması ve çevreye verilen zararın en aza indirgenmesi hedeflenmektedir. Bu çalışmada öncelikle bir güç santralinin performansı incelenmiştir. Santralde 27 düğüm noktası belirlenerek her bir düğümün enerji, ekserji ve verimlilikleri hesaplanmıştır. Daha sonra santralin eksergoçevresel analizleri incelenmiştir. Eksergoçevresel analizinin amacı incelenen elemanın özelliklerini iyileştirirken ortaya çıkan maliyet ve çevreye olan etkinin optimize edilmesidir. Çevresel analiz üç aşamada gerçekleşmektedir. İlk aşama enerji dönüşüm sisteminin ekserji analizidir. İkinci aşama yaşam döngüsü analizi metodu ile çevresel etkiler belirlenir. Üçüncü aşamada bileşenlerin ekserji akımları çevresel etki değerleri ile birleştirilerek sistemin çevresel etkisi incelenmiştir.
