Abstract:
Kentleşme artışına bağlı olarak atıkların geri kazanımına ihtiyaç giderek artmakta ve buna bağlı olarak atık türlerine göre çeşitli proses çözümleri ortaya konulmaktadır. Bu proses çözümleri incelenerek doğada yok olma süresi uzun olan polimer atığın atık toplama ve ayrıştırma sisteminden katmanlı imalat tasarım aşamasına kadar olan geri dönüşüm sistematiği çıkarılmıştır. Geri dönüşüm akış sistematiğinin bir parçası olan atık toplama ve ayrıştırma sistemleri incelenmiş ve bunlardan yola çıkılarak bu sistematik içerisinde etkin kullanılacağı öngörülen sistemler örneklendirilmiştir. Dönebilen, raylı ve sabit konteynerli dört ayıklayıcılı olarak örneklendirilen sistemler arasından dört ayıklayıcılı sabit konteynerli atık ayrıştırma sistemi (ATAS) geliştirilerek mekatronik sistem tasarımı ortaya çıkarılmıştır. ATAS uygulamalarında verimli ve ekonomik mekanizmaları oluşturabilmek için mekatronik sistem tasarımı oldukça öne çıkmaktadır. Bu nedenle mekatronik sistem tasarım (MST), fiziksel MST, yazılım ve kontrol bölümlerine ayrılarak ATAS’ın model ölçekli prototip tasarımı yapılmıştır. PLC kontrolcü, eyleyici ve sensörler kullanılarak model ölçekli prototip tasarımın otomasyonun yapılmıştır. Ayrıca fiziksel MST, mekanik tasarım, malzeme seçimi, elektrik elektronik tasarım alt başlıkları altında öneriler ve maliyet analizleri yapılmıştır. Geliştirilen ATAS sisteminin önemi vurgulanarak yangınlaştırılması için gerek devlet, gerekse sistem kullanıcıları ve uygulayıcıları açısından önerilerde bulunulmuştur. Geri dönüşüm akış sistematiğinde ATAS sistemlerinin tamamlayıcısı olan ve buna paralel olarak geri dönüşüm ve atık ayırma tesislerinin gerekliliği ve sayılarının artmasının önemi burada yapılan çalışma ile ortaya çıkarılmıştır.
