Abstract:
Bu araştırmanın amacı; fitness merkezlerinde eğitmenlik yapan fitness liderlerinin, besin destekleri ve steroid kullanımına
yönelik yaklaşımlarının ortaya konulmasıdır. Araştırmanın örneklemini 15 farklı ildeki 316 Fitness merkezi ve bu merkezlerin
fitness müdürlüğünü yapan 57’si kadın, 259’ü erkek olmak üzere toplam 316 katılımcı oluşturmaktadır. Bu çalışmada veri
toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan anket iki bölümden oluşmaktadır; birinci bölümde
eğitmenlerin demografik özelliklerini belirlemeye yönelik dokuz madde, ikinci bölümde ise eğitmenlerin besin destekleri ve
steroidler ile ilgili bilgi ve kullanımı ile ilgili 5’li likert ölçekli, öncelik sıralamalı ve evet-hayır cevaplı yirmi üç madde yer
almaktadır. Elde edilen veriler SPSS 22.0 istatistik paket programı kullanılarak betimleyici istatistik verileri için frekans ve
yüzde, farklılıkların belirlenmesi için t-testi ve ki-kare testi yapılmıştır. Araştırma sonucunda, eğitmenlerin eğitim seviyelerine
göre besin destekleri kullanımı arasında bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Kadın ve erkek eğitmenler besin desteklerinin
faydası konusunda benzer ortalamaya sahiplerdir (p>0,05). Kadın eğitmenler besin desteklerinin etik bir sorun olmadığını
erkeklere göre daha fazla düşünmektedir (p<0,05). Besin desteklerinin faydası ile etik bir sorun olması arasında negatif bir
ilişki tespit edilmiştir (-0.208). Eğitmenlerin üyelerine yüksek oranda besin desteklerine yönlendirme yaptıkları görülmektedir
(%58,5). Bunun yanında steroidlere ise yönlendirme nadiren olarak yapılmaktadır (%22,8). Besin destekleri ve steroidlerin
yoğun olarak üyeler tarafından talep edildiği araştırma sonuçlarına yansımıştır. Erkek üyeler daha fazla kas (%83,2) için besin
desteklerini kullanırken kadınlar ise zayıflamak (%74,4) için besin desteklerini kullanmaktadır. Protein tozları hem en çok
önerilen (%71,2) hem de en çok talep edilen (%74,4) besin desteği olarak kullanılmaktadır. Üyelerin besin destekleri hakkında
bilgileri eğitmenlerden (%49,1) ve besin destek ürünlerini Fitnes merkezlerinden temin ettiği (%45,6) görülmektedir.
Çalışmada elde edilen verilerin analizi sonucunda, Türkiye’de Besin destekleri ve Steroidlere karşı ciddi bir yönelme olduğu,
fitness merkezlerinin bu konuda çok etkili noktalar olarak üye ve sporcuları yönlendirdiği görülmüştür. Çalışmaya katılan
eğitmenlerin eğitim durumlarını incelediğimizde konularında yeterli bilgi ve birikime sahip olmadığı belirlenmiş ve insan
sağlığı açısından eğitmenlerin yönlendirmelerinin riskler oluşturabileceği tespit edilmiştir.
