Ortaokul ve Lise Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite Düzeyleri İle Yakın Çevrede Yürünebilirlik Algılarının İncelenmesi; Çanakkale İli Örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı ortaokul ve lise öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ile yakın çevrede yürünebilirlik algılarının incelenmesidir. Çalışmaya Çanakkale ilinde farklı okullarda öğrenim gören, farklı mahallelerde ve farklı sosyoekonomik düzeylere sahip 843 gönüllü öğrenci katılımıştır. Fiziksel aktivite düzeyini belirlemek için Kowalski tarafından geliştirilen fiziksel aktivite anketi uygulanmış ve ayrıca 129 öğrenciye de pedometre takılmıştır. Yürünebilirlik algısını ölçmek için “yakın çevre yürünebilirlik algısı” anketi uygulanmıştır. Araştırma verileri SPSS paket programında Spearmen, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis ve Anova testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmaya katılan ortaokul kız öğrencilerin yaş ortalaması 12,161,23 yıl; boy ortalaması 155,910,2 cm, ağırlıkları ortalaması 45,31  10,92 kg; BKİ 18,95  3,13 kg/m2 ; erkek öğrencilerin yaş ortalaması 12,23  1,24 yıl, boy ortalaması 156,311,8 cm; ağırlıkları ortalaması 48,4  13,15 kg, BKİ 19,18  3,78 kg/m2 dır. Liseli kız öğrencilerin yaş ortalaması 16,311,17 yıl, boy ortalaması 164,5  6,3 cm; ağırlık 56,29  10,05 kg, BKİ 20,923,31 kg/m2; erkek öğrencilerin yaş ortalaması 16,32  1,29 yıl boy ortalaması 175,5  7,3 cm, ağırlık ortalamaları 67,99  12,64 kg, BKİ 22,013,78 kg/m2dir. Fiziksel aktivite puanı ile tesislere yakınlık arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Fiziksel aktivite puanı ile yürüme ve bisiklet yolları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Fiziksel aktivite puanı ile yakın çevrede ulaşım puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Düşük fiziksel aktivite puanına sahip grubun trafik tehlikesi puanının yüksek olduğu belirlenmiştir. Fiziksel aktivite puanı ile trafik tehlikesi arasında istatistiksel olarak çok zayıf anlamlı ters bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Suç oranı puanları ile fiziksel 2 aktivite düzeyi puanları arasında çok zayıf ters anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Fiziksel aktivite düzeyi düşük olan öğrencilerin okula yürüyerek gidip geldiği, fiziksel aktivite puanı yüksek olan öğrencilerin okula geliş ve gidişlerde servis, araba ya da halk otobüsü kullandığı belirlenmiştir. Okula gidiş geliş puanı ile fiziksel aktivite arasındaki ilişki anlamlı ve ters bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak; okullara göre yapılı çevre ile yürünebilirlik algısı öğrencilerin fiziksel aktivite düzeyleri ile ilişkili olduğu tespit edimiştir.