Yaşlı Bireylerin Kent Mekânlarını Kullanım Analizleri: Heybeliada’da Bir İnceleme

Abstract

Yaşam standartlarının iyileşmesi ve sağlık alanındaki çalışmalar ile birlikte günümüzde yaşlı nüfusu giderek artmaktadır. Bu artış ile birlikte yaşlılık dönemindeki bireylerin fizyolojik, psikolojik ve sosyal gereksinimlerini karşılayabilecek kent mekânlarının oluşturulması yaşam kaliteleri bakımından oldukça önem taşımaktadır. Özellikle kamusal alandaki yapısal öğe ve bileşenlerin kullanılabilirliğini ortaya koymak ve elde edilen verilerle mevcut durumu değerlendirmek araştırmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Çalışma, kentsel yoğunluğun ve hareketliliğin, özellikle kış aylarında nispeten az olduğu Heybeliada’da yürütülmüştür. Araştırmada, “65 yaş ve üzeri” bireyler dikkate alınarak; kent mekânlarını kullanım biçimleri ve koşulları ele alınmıştır. Kişilerin sosyokültürel ve fizyolojik farklılıkları göz önünde bulundurularak, mekânları kullanmaktaki eğilimi ve memnuniyet düzeyi ölçülmüştür. Çalışmanın sonunda, anket çalışması ve analizler yoluyla elde edilen bulgular, kamusal alanların sahip oldukları nitelikler açısından ne derece yeterli olduğu ve bireylerin bu mekânlarda karşılaştıkları sorunları ortaya koymaktadır. Yaşlı bireylerin gündelik yaşamlarında bağımsız hareket edebilmelerine ve sosyal etkileşimde bulunabilmelerine olanak sağlayacak şekilde kurgulanan mekânların aktif kullanım düzeyini etkilediği görülmüştür.