Algılanan örgütsel adaletin çatışma yönetimi üzerindeki etkisi: okul tiplerine göre öğretmen ve idarecilerin farklılaşan tutumları

Abstract

Okullarda çalışan eğitimcilerin örgütsel adalet algıları ve çatışma ortamındaki davranışlarının kişilik özellikleri arasında ilişki bulunmaktadır. Bu araştırmanın amacı, eğitimcilerin örgütsel adalet, çatışma yönetim stilleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkiye bakılarak, kamu ve özel okul tiplerine göre öğretmen ve idarecilerin farklılaşan tutumlarını incelemektir. Araştırmanın yöntemi olarak nicel bir teknik olan anket çalışması yapılmış, Nienoff Moorman’ın (1991) Örgütsel Adalet Ölçeği, Atak’ın (2013) Beş Faktör Kişilik Ölçeği ve Rahim’in ROCI-II (1983) Çatışma Yönetimi ölçeği kullanılmıştır. Veri toplanırken kolayda örneklem yöntemiyle 2018-2019 öğretim yılında Pendik İlçesi ve çevresindeki devlet ve özel ortaöğretim okullarında görev yapan 619 öğretmen ve yöneticiye anket çalışması uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular öncelikle öğretmenlerin örgütsel adaletin, kişilik özellikleri ile tercih ettikleri çatışma yönetim tarzları arasında ilişki olduğu, yöneticiler ile öğretmenler arasında ise kısmi farklar bulunduğu yönündedir. Kişilik özellikleri, bireylerin davranışlarını belirleyen sabit özelliklerden oluşmaktadır. Bu çalışma kişilik özelliklerine bağlı olarak öğretmen ve yöneticilerin tercih ettikleri çatışma yönetim tarzları, örgütsel adalet üzerindeki etkisinde kişilik özelliklerinin moderatör (düzenleyici) rolü olduğu üzerine kurgulanmıştır. Geliştirilen hipotezler, eğitim kurumlarında çalışan 619 öğretmen ve yöneticiden elde edilen veriler üzerinde çoklu ve hiyerarşik regresyon analizleri yapılarak değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırmanın temel amacı kapsamında, öğretmen ve yöneticilerin örgütsel adalet algılarının çatışma yönetimi biçimleri üzerindeki etkisinde, kişilik özelliklerinin moderatör rolü üstlendiği öngörülmüştür.