Abstract:
Enerji sistemlerine termodinamik ve maliyet analizinin birlikte uygulanması neticesinde ortaya çıkan eksergoekonomik analiz, dünyamızın içerisinde bulunduğu ekonomik ve enerji sorunları ile her geçen gün önemi daha da artan en önemli konulardan biridir. Termodinamik analiz bir sistemin sadece performansını değerlendirir. Eksergoekonomik analizde, sistemde kullanılan komponentlere ekserji analizi yapılır. Daha sonra aynı komponentler için maliyet denklemleri kurulur ve birim ürün ekserji maliyetleri belirlenir. En sonunda da sistemin birim ürün ekserji maliyeti bulunur ve sisteme etki eden parametreler tespit edilir. Bu nedenle termodinamik analiz ile maliyet etkisi birlikte değerlendirilerek optimum dizayn şartlarının belirlenmesi gerekir. Böylece, sistemin önce termodinamik analizi yapılıp daha sonra da maliyet analizi ile ekonomik şartlar belirlenir ve hem termodinamik açıdan, hem de ekonomik açıdan en uygun çözümler elde edilebilir. Bu da, eksergoekonomik analiz kavramının temelini oluşturur. Bu çalışmada, eksergoekonomik analiz metodu uygulanarak Türkiye’de çalışmakta olan buharlı güç santralinin ünite ekipmanlarının değerlendirilmesi yapılmıştır. Uygulama bölümünde ise buharlı güç santralinin ünitesinde belirlenen yirmi yedi düğüm noktasının termodinamik özellikleri belirlenmiş ve her bir düğüm noktasının enerji ve ekserji değerleri hesaplanmıştır. Bulunan sonuçlar ile her ekipmanın ayrı ayrı enerji ve ekserji dengeleri kurularak ortalama ekserji maliyetleri belirlenmiştir. Kayıp ve tahrip olan enerji ve ekserjileri bulunur, yok olan ekserji oranı belirlenerek eksergoekonomik faktörler çıkarılmıştır. Bütün bu verilerin doğrultusunda sonuçlar grafiksel olarak değerlendirilmiş ve ekipmanlar birbirleri ile karşılaştırılmıştır.
